Choć na powyższym obszarze ślady bytności człowieka odnotowano już w starożytności, to przodkowie współczesnych Górali tego regionu wywodzą się przedewszystkim od późniejszych generacji kolonistów (średniowiecznych oraz nowożytnych), o różnej przynależności etnicznej.
Najliczniejszymi osadnikami w powyższych pasmach górskich byli oczywiście Polacy, których lokalni właściciele ziemcy, a także królowie polscy sprowadzili w Karpaty m.in. do pracy w lesie, lub w ramach akcji osadniczych. Polacy to naród słowiański wyznający przedewszystkim rzymski odłam Katolicyzmu.
Drugą społecznością, która istotnie przyczyniła się do utworzenia rodowodu dzisiejszych mieszkańców Karpat Środkowych, są NIEMCY. Zostali oni 'zaproszeni' przez władców ówczesnej Polski w ostatnich wiekach średniowiecza, w celu zagospodarowania odludnych ziem, często niekorzystnych dla rozwoju rolnictwa, oraz aby wspomóc miejscową gospodarkę.
Z biegiem stuleci nasi zachodni sąsiedzi całkowicie zasymilowali się z ludnością słowiańską, a ich tożsamość kulturowa zanikła.
(Na pomarańczowo dominujące osadnictwo polsko-niemieckie)
Kiedy pod koniec XVIII wieku Karpatami zawładnęła austriacka administracja zaborcza, w lokalne pasma górskie ponownie sprowadzono niemieckich kolonistów.
Ci jednak, zachowali silniejszą odrębność religijną i językową niż nich średniowieczni poprzednicy, a więc znaczny odsetek ich późniejszych potomków, jako zdeklarowani Niemcy - Ewangelicy, zostali wysiedleni do kraju swoich przodków w czasach II wojny światowej.
Jednak ponad sto pięćdziesiąt lat ich obecności w regionie odcisnęło swoje piętno w dziejach lokalnej, polskiej góralszczyzny. W niemal w każdej miejscowości, w której pojawili się u schyłku XVIII wieku, księgi metrykalne zanotowały sakramenty małżeństw polsko-niemieckich, co bezsprzecznie potwierdza, że zauważalny odsetek germańskich osadników zdążył się "wchłonąć" w góralskie społeczeństwo, i stopniowo uległ polonizacji.
W Pieninach i u ich podnóża koloniści pochodzenia germańskiego z różnych przedziałów czasowych, osiedlili przedewszystkim Czorsztyn, Falsztyn Grywałd oraz Niedzicę. Ich obecność odnotowano także w Sromowcach Niżnych, Tylce ,a nawet w Krościenku nad Dunajcem.
Natomiast w podnóża Gorców Niemcy zamieszkali w Łopusznej, Harklowej, Ostrowsku, Szlembarku, oraz Tylmanowej.
Inną, barwną społecznością, choć już nieco zapomnianą na kartach powszechnej historii, a od której również wywodzą się liczni górale Karpat Polskich, są BAŁKAŃCZYCY.
Wołosi (nie mylić z italskimi 'Włochami'), byli pasterzami pochodzenia starożytnobałkańskiego (iliryjsko-dackiego), którzy przywędrowali w ostatnich wiekach średniowiecza aż z południowej Rumunii, szukając schronienia przed najazdami wrogi Turków oraz Germanów. Ich rodowód sięga nie tylko narodów pra-rumuńskich, ale także Albańczyków, oraz innych grup etnicznych pochodzenia dynarskiego.
W Polsce, pasterze z Bałkanów przemieszali się z lokalnymi słowiańskimi chłopami, ale zanim to nastąpiło, na terenie Tatr i Beskidów utworzyli wiele wsi na swoim specyficznym prawie gospodarczym; tzw. prawie wołoskim.
W Gorcach osiedlili głównie Ochotnice, Szczawę oraz Obidową, a w Pieninach i u ich podnóża przedewszystkim Szczawnicę, ale także Sromowce Niżne czy Krościenko nad Dunajcem na granicy mezoregionów.
W dziejach nowożytnego osadnictwa dorzecza Górnego Dunajca i jego północnych dopływów, w niektóre miejscowości zagościli również Słowacy (w szczególności w gminach przygranicznych), a także Romowie, Żydzi, Węgrzy, Czesi, a nawet Tatarzy.
Na granicy Pienin i Beskidu Sądeckiego, w Jaworkach oraz Szlachtowej (dawniej także w Białej i Czarnej Wodzie), przed II wojną światową zamieszkiwali "Rusini Karpaccy". Była to najdalej wysunięta na zachód społeczność Łemków (ponieważ właściwa "Łemkowszczyzna" obejmowała Beskid Niski i zachodnie Bieszczady), i nieco bardziej poddana wpływom polsko-góralskiej kultury, lecz nadal w znacznym stopniu zachowująca swoją rusińską tożsamość. Łemkowie byli grupą etniczną pochodzenia wołosko-słowiańskiego, wyznania kresowych Ukraińców (cerkwii grekokatolickiej), i między innym dlatego często utożsamia się ich z Ukraińcami. Badania genetyczne rzucają jednak odmienne światło na ich tajemniczy dotąd rodowód: są oni bliżej spokrewnieni z zachodnimi Słowianami (Czechami, Słowakami), niż z tymi wschodnimi (rusko-ukraińskimi).
Pod II wojnie światowej zostali wysiedleni ze swojej ojczyzny w ramach "Akcji Wisła".