NIEMCY - ludność pochodzenia germańskiego przybywała w Karpaty oraz na Podkarpacie kilkoma falami migracyjnymi. Pierwsze z nich rozpoczęły się już w ostatnich wiekach średniowiecza, kiedy to, m.in. polscy królowie, sprowadzili na południe kraju liczne grupy Niemców, aby osiedlili niezamieszkałe dotąd regiony, i ujarzmili podgórską, nieurodzajną ziemie. Zapraszano także licznych kupców i rzemieślników w celu rozwinięcia lokalnej gospodarki.
Niemieckie rodziny ulokowano głównie w Beskidach Zachodnich na Podhalu i na Podkarpaciu (dzisiejsze woj. podkarpackie), gdzie po kilku wiekach asymilacji z sąsiadami 'wtopili' się w oni polskie społeczeństwo, a ich nazwiska uległy spolonizowaniu.
Kolejne fale przybyszów nie były już tak liczne jak te średniowieczne, ale również następowały w dość regularnych odstępach czasowych.
Ostatnią dużą niemiecką emigracją na ziemie górzystej Polski był okres rozbiorów kraju u schyłku XVIII stulecia, gdzie do wielu miejscowości w Karpatach ponownie zawitali nasi zachodni sasiedzi.
Byli oni już bardziej indywidualni; wielu zamieszkiwało własne, odrębne dzielnice i miejscowości - tzw. Kolonie, budowało ewangelickie świątynie i niemieckie szkoły, i porozumiewało się jedynie w języku niemieckim, nie wykazując tendencji do asymilacji.
Jednak jak pokazują metryki kościelne niemal w każdym regionie ich osadnictwa, małżeństwa mieszane nie były wcale niczym sporadycznym. Pewien odsetek Niemców "przemieszał" się z polskimi, polsko-czeskimi i polsko-wołoskimi Góralami z lokalnych obniżeń oraz pasm górskich.
Ci, których nie pochłonęła polska wspólnota państowowa, podczas II wojny zostali wysiedleni do kraju swoich przodków, ale pamięć o nich nie zanikła..
Najwyraźniejszym śladem kilkuwiekowej germańskiej obecności w naszych górach są odniemieckie nazwy miejscowości, ślady zachodniej architektury, a także nazwiska ich potomków.
Miejscowości, które u nas licznie osiedlili to m.in.
1. W Karpatach Wewnętrznych (Tatry i Podhale) - Waksmund, Falsztyn, Frydman, Krauszów (od nazwiska Kraus) czy Szaflary
2. W Pieninanach m.in.- Czorsztyn, Grywałd
3. W Beskidach Zachodnich: Rychwałd, Jordanów czy Tymbark
4. W Beskidzie Sądeckim i Niskim: Grybów, Rytro, Falkowa i Zyndranowa.
NAZWISKA
Według wykazu nazwisk: olszak-przytycki w zakładce na gazeta.pl, odesetek odniemieckich nazwisk na obszarze dzisiejszych Karpatach (w Małopolsce) prezentuje się następująco:
Biała Krakowska (Bielsko-Biała): 24% mieszkańców
Powiat nowotarski: 11.70%
Zakopane: 10,82%
Powiat wadowicki: 6.6%
Sucha Beskidzka: 6,3%
Powiat żywiecki: 4,3%
Powiat limanowski: 4,28%
Oznacza to, że taki właśnie odesetek dzisiejszych mieszkańców tych ziem odziedziczył niemieckie nazwisko po swoim "pra-ojcu" - przodku w linii męskiej. Na obszarze miasta Bielska-Białej, nawet kilkadziesiąt procent 'autochtonów posiada niemieckich przodków, także z pozostałych stron genetycznych, podobnie jak górale m.in. na Podhalu (a szczególnie zachodnim), czy na pogóżach Podkarpacia.
NAZWISKA
• Najczęściej występujące nazwiska pochodzenia niemieckiego w Beskidach Zachodnich (południowa część powiatu bielskiego oraz żywiecki) to m.in.:
Nikiel, Frydel, Markiel, Krysta, Foltyn, Kufel (od Kuffel), Kastelik, Foks, Cender, Duc, Midor, Hetnał, Hankus, Handzlik, Hańderek, Honkisz, Krywult, Stanclik, Olma, Luber, Nycz, Lorenc, Hutyra, Satława (od Sattel), Szwajca, Szemla, Mynarski (od Minner) czy Zątek/Zontek
• Najczęściej występujące nazwiska pochodzenia niemieckiego w Beskidzie Zachodnim (Sucha Beskidzka) to m.in.:
Bachul, Balcer, Gierat, Felek, Mentel, Szarlej, Semik czy Pacyga (od Patz)
• Najczęsciej występujące nazwiska pochodzenia niemieckiego w Tatrach i na Podhalu to m.in.:
Budz, Cachro, Gut, Graca, Gocal, Hełdak Luberda, Kois/Kojs, Brandys, Bryniarski (od Brinner), Buksa, Chryc, Faltyn, Gryglak, Handzel, Knap/Knapczyk, Knutelski (Knuttel), Lenatr, Majerczak (Mayer), Moniak, Magiera, Obrochta, Rapacz (Rapp), Regiec (Regg), Strama, Sytor, Szeliga, Teper czy Tylka
Osadnictwo niemieckie w niektórych regionach południowej Polski było zjawiskiem powszechnym, a istotna część germańskich kolonistów, przez kilka kolejnych stuleci uległa całkowitemu spolonizowaniu, i zatraciła wszystkie swoje pierwotne odrębności.